Η Εθνική αντίσταση (1941-1945), η δημιουργία
του ΕΑΜ και ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας του λαού μας, είναι μετά το αθάνατο
1821 το σημαντικότερο γεγονός τηςνεοελληνικής ιστορίας, που έντονα εξακολουθεί
να βάζει τη σφραγίδα του και στις σημερινές εξελίξεις. Γιατί είναι η πρώτη φορά
στην ιστορία της πατρίδας μας που μπήκε στην ημερήσια διάταξη το καθήκον, για
το διώξιμο του φασίστα κατακτητή και τηδημιουργία μιας πραγματικής δημοκρατίας,
στην πατρίδα μας και την ολοκλήρωση της εθνικής ανεξαρτησίας. Παρακάτω θα
πληροφορηθείτε την τεράστια προσπάθεια που χρειάστηκε, από την πρώτη στιγμή της
σκλαβιάς να ενωθεί ο λαός και να αγωνισθεί για τη ζωή του και τη λευτεριά της
πατρίδας. Τα εμπόδια που υπερπηδήθηκαν. Την μεγάλη αγωνία που κατείχε τους
πρωτοπόρους αγωνιστές, για το πως και πότε να αρχίσουν χτυπήματα εναντίων των
καταχτητών και των συνεργατών τους. Πως θα απόφευγε τα αντίποινα, τουλάχιστον
στην αρχή για να μην απογοητευθεί και χάσει το ηθικό του ο λαός. Από τον
πανίσχυρο τότε καταχτητή που είχε καταλάβει όλη την Ευρώπη και χτυπούσε τις
πύλες της Μόσχας και να αποφύγει την τεράστια αντίδραση της άρχουσας τάξης που
στέκονταν εμπόδιο σε κάθε πρόσπάθεια ενάντια στον καταχτητή. Την δημιουργία των
πρώτων ενόπλων ομάδων του ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός). Οι
τεράστιες προσπάθειες να σωθεί η παραγωγή για να μην πεθάνει της πείνας ο
Ελληνικός λαός και οι μάχες που έδωσαν να διώξουν τον καταχτητή και να
ελευθερωθεί η πατρίδα.
Όση προσπάθεια και να κάνουν να
διαστρεβλώσουν και να παραχαράξουν την ιστορική αλήθεια, όση λάσπη να ρίξουν, η
Εθνική Αντίσταση λάμπει, είναι χρυσός και είναι το μεγαλύτερο ιστορικό και
πολιτικό γεγονός της πατρίδας μας μετά το αθάνατο 1821 και είναι βαθιά ριζωμένο
στην ψυχή του ελληνικού λαού.
ΤΑ ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ ΚΑΙ Ο ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΣ ΤΟΥΣ ΡΟΛΟΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.
Τα Αμπελάκια είναι στη βόρεια πλευρά του
Κισσάβου και πέντε χιλιόμετρα από τα διόδια των Τεμπών. Πότε ιδρύθηκε το χωριό
Αμπελάκια δεν είναι απόλυτα γνωστό. Ίσως στο τέλος του 15ου με αρχές του 16ου
αιώνα.
Η ανάπτυξη του κομμουνιστικού κινήματος με τη
δημιουργία συνεταιρισμού, συλλόγου, σωματείου εργατών, πολλές φορές απείλησε να
καταλάβει και την κοινοτική αρχή και αυτό δεν έγινε κατορθωτό καιοφείλονταν
περισσότερο στα μέτρα τρομοκρατίας και τις εξορίες, παρά στη συκοφαντία που
οργίαζε σε βάρος του κινήματος και ότι οι άνθρωποί του θέλουν να καταργήσουν
την οικογένεια, να ζούμε σαν τα ζώα, ότι δεν έχουν πατρίδα και άλλα πολλά
Τώρα το τεράστιο αντιφασιστικό κομμουνιστικό
κίνημα που είχε δημιουργηθεί στ' Αμπελάκια και σ' όλη την περιοχή δεν επέτρεπε
να επαναληφθεί το ίδιο με την καινούργια σκλαβιά. Όχι ησυχία και τάξη που ήθελε
ο κατακτητής. Η ησυχία και η τάξη δεν συνέφερε την πατρίδα και το λαό της. Η
οργάνωση είναι εύκολο να γίνει τώρα, γιατί ο πόλεμος ξεσκέπασε τις φασιστικές
επιδιώξεις.
Το απόγευμα της 20ης Μαΐου 1941 πάρθηκε η
απόφαση ότι δεν αρκούν οι συζητήσεις που γίνονταν. Πιστεύαν απόλυτα πως το
παράδειγμα των αγωνιστών του 1821 έπρεπε να τους δίνει θάρρος και δύναμη.
Συζητήσαν για την ονομασία της οργάνωσης. Πήραν την απόφαση να την ονομάσουν
Επαναστατική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης μέχρι τη σύνδεσή τους και πιο πέρα
και ιδιαίτερα με τη Λάρισα, γιατί σκοπός της ήταν η εθνική
λευτεριά.
ΕΝΑ ΤΑΓΜΑ ΙΤΑΛΩΝ ΣΤΑ ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ
Από τις αρχές Ιουλίου 1941 στρατοπεδεύει στ'
Αμπελάκια ένα τάγμα ιταλών (μελανοχίτωνες) για ξεκούραση όπως είπαν, επειδή
βρήκαν το χωριό κατάλληλο για παραθέριση. Πρώτη διαταγή, απαγορεύεται η
κυκλοφορία μετά τις 9 μ.μ. μέχρι την ανατολή του ήλιου για ν' ακολουθήσουν οι
απαγορευτικές διαταγές η μία μετά την άλλη. Παράδοση του οπλισμού και κάθε
είδους στρατιωτικού. Παράδοση ραδιοφώνου. Απαγορεύεται η απόκρυψη τροφίμων. Θα
παραπέμπονται στο στρατοδικείο όσοι με διάφορες πράξεις τους στρέφονται κατά
των στρατευμάτων κατοχής όπως και αυτοί που αρνούνται να δεχτούν τα
χαρτονομίσματα κ.α. Οι ιταλοί όμως με την εγκατάστασή τους στο χωριό, εκτός των
άλλων
μέτρων περιορισμού και απαγορεύσεων, έβαλαν
αμέσως φορολογία για τις ανάγκες τους σε όλη τη γεωργική παραγωγή και την
κτηνοτροφία. Η απόφαση να σαμποταριστεί η φορολογία και η παράδοση στους
ιταλούς πήρε σιγά σιγά καθολικό χαρακτήρα, έγινε ομαδική η προσπάθεια
σαμποταρίσματος των ιταλών. Τους στέρησε από τρόφιμα, δυσκόλεψε την παραμονή
τους.
Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ (Ε.Α.Μ.)
Στις 27 Σεπτέμβρη 1941, αφού πια είχαν
εξαντληθεί όλα τα περιθώρια αναμονής και είχε γίνει φανερό ότι τα μεγάλα
αστικά κόμματα δεν ήταν διατεθειμένα να συνεργαστούν για την οργάνωση και την
ανάπτυξη του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, οι εκπρόσωποι των προοδευτικών
ομάδων που είχαν συμφωνήσει για την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου
συνήλθαν στην Αθήνα και υπέγραψαν το ιδρυτικό. Ήταν οι εξής: Από μέρους του ΚΚΕ
ο Λευτέρης Αποστόλου, από την σοσιαλιστική ομάδα ο Χ. Χωμενίδης, από τους
αγροτιστές ο Απ. Βογιατζής και της Ε.Λ.Δ. ο Ηλ. Τσιριμώκος.
ΕΝΟΠΛΗ ΠΑΛΗ
Η εντολή εδόθη για το ξεκίνημα του ένοπλου
αγώνα και το βάρος έπεφτε στους ανθρώπους των οργανώσεων της υπαίθρου. Στις 2
Μαΐου 1942 συγκροτήθηκε σε σώμα η πρώτη ένοπλη ομάδα του Ε.Λ.Α.Σ.
Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΟΥ ΕΛΑΣ
Ορκίζομαι στον ελληνικό λαό και τη συνείδησή μου ότι θ' αγωνισθώ έως την
τελευταία σταγόνα του αίματός μου για την πλήρη απελευθέρωση της Ελλάδας από
τον ξενικό ζυγό ότι θ' αγωνισθώ για την περιφρούρηση των συμφερόντων του
ελληνικού λαού και την αποκατάσταση και κατοχύρωση των ελευθεριών και όλων των
κυριαρχικών δικαιωμάτων του. Για το σκοπό αυτό θα εκτελώ ευσυνείδητα και
πειθαρχικά τις εντολές και οδηγίες των ανωτέρων μου οργάνων και θα αποφεύγω
κάθε πράξη που θα με ατιμάζει σαν άτομο και σαν αγωνιστή του εργαζόμενου
ελληνικού λαού.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΣΤΑ ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ
Στα αμπελάκια από τον Αύγουστο του 1942 έγινε
προσπάθεια να δημιουργηθεί τυπογραφείο για την καλύτερη πληροφόρηση του λαού
της περιοχής και ο Κώστας Χαλκιάς ανέθεσε στον Θανάση Χαμαϊδή, σαν το πιο
κατάλληλο άνθρωπο, τη δημιουργία του τυπογραφείου για την έκδοση πολυγραφημένης
εφημερίδας και δελτίο ειδήσεων, προκηρύξεων και ότι άλλο χρειαζόταν στην πορεία
του αγώνα. Η προσφορά του υπήρξε τεράστια στη σωστή πληροφόρηση ολόκληρου του
ορεινού όγκου Κισσάβου και γενικότερα με την πείρα του βοήθησε να εκδοθούν 4
εφημερίδες στα Αμπελάκια: 1) Εθνική Νίκη 2) Αντιφασίστας 3) Έφεδρος και 4)
Νεανική ζωή της Ε.Π.Ο.Ν. Βοήθησε για την αρχική έκδοση άλλων 4 εφημερίδων στον
Κίσσαβο: 1) τη Δράση της περ. επιτροπής Αγιάς του ΚΚΕ, δύο εφημερίδες στην
Ανατολή Αγιάς, τη ΛαϊκήΝίκη του ΚΚΕ Ανατολής και το Ελεύθερο Βουνό του ΕΑΜ
Ανατολής
(Σελίτσιανης) και τον Οδηγό του Λαού της
Αχτιδικής Επιτροπης Συκουρίου του ΚΚΕ. Και επειδή γραφική ύλη στη Λάρισα δεν
υπήρχε, κατέφυγαν στην Αθήνα για τη μεταφορά των απαραίτητων υλικών.